Het vakgebied ‘testen’ binnen de IT heeft in de loop der jaren een nogal saai imago opgebouwd. Als mensen aan een performance tester denken dan wordt vaak het beeld geschetst waarbij een doorgewinterde IT’er op zo veel mogelijk knoppen ramt om zo de grenzen van de desbetreffende applicatie inzichtelijk te krijgen. Wat is daar nou interessant aan?
Ik kan me voorstellen dat het op verjaardagen niet interessant staat als je vertelt dat je hoogtepunt van de week bestond uit het succesvol live brengen van een nieuwe release. Dit wordt nog minder interessant als je ook nog eens moet opboksen tegen verhalen van een chirurg of militair. Maar laat de performance tester uitpraten en er wordt duidelijk dat het vakgebied complexer en uitdagender is dan iedereen denkt. Het unieke aan dit vak is dat, naast het feit dat het een relatief nieuw beroep is, een goede samenwerking met verschillende disciplines binnen een IT-organisatie een must is. Dus denk niet aan het zogeheten eiland waarin je opereert, zonder ook maar een iemand te spreken.
De voorbereiding
Dit begint al bij de intake van een performancetraject. Hier zal je al snel merken dat de vertegenwoordigde disciplines niet met een ‘performancepet’ naar de materie kijken. Hierdoor is het van belang dat je ‘performance-awareness’ creëert binnen het team. Dus naast een technische rol komt er ook een stukje opleiding bij kijken. Dit wordt al in gang gezet bij het bespreken van de scope plus de bijbehorende non-functional requirements. Stel vragen bij de maximaal toegestane responstijden en er zullen een hoop vraagtekens verschijnen. Input van de performance tester wordt al snel geraadpleegd.
Zodra de benodigde informatie binnen is kan er begonnen worden aan het ‘scripten’ van het performancetestscenario. Al gauw zie je met behulp van tooling (Neoload, Wireshark, HP Loadrunner) wat er allemaal over de lijn gaat. Niet alleen qua volumes, maar ook hoe de applicatie omgaat met de verschillende requests die worden ingeschoten. Al snel krijg je een goede indruk van hoe de applicatie functioneel gezien omgaat met het binnenkomende verkeer. Komen er complexe situaties tot stand bij het scripten, dan zal de input nodig zijn van de ontwikkelaars. Aangezien zij de applicatie door en door kennen, kunnen zij aanvullende input leveren die relevant zijn voor de werking van de testscripts.
De testen
Als het scriptwerk erop zit kan er begonnen worden met het draaien van de eerste paar testruns. De ontwikkelaars vinden dit extra interessant, aangezien dit de eerste keer gaat zijn dat de applicatie te maken krijgt met meerdere gelijktijdige ‘gebruikers’. Bij projecten waar nieuwe applicaties worden getest, is het risico groter dat er op issues gestuit wordt. Zo blijkt bijvoorbeeld dat de omgeving lang niet de verwachte load aankan. Op zulke momenten volgen er troubleshootsessies om uit te zoeken waar in de infrastructuur de bottleneck te vinden is.
Tijdens de troubleshootfase komen, afhankelijk van waar de bottleneck zich eventueel manifesteert, wederom verschillende disciplines bij elkaar. Blijkt dat de database de grootste problemen geeft, dan zal input van databasebeheerders nodig zijn. Niet alleen kunnen zij aan de slag met je testresultaten, ook zullen ze nodig zijn voor monitoringwerkzaamheden, terwijl volgende testruns worden gestart. Technische beheerteams worden ook vaak geraadpleegd om uit te zoeken hoe de gehele infrastructuur zich gedraagt, terwijl er load op een applicatie staat. Denk hierbij aan het resourcegebruik van de betrokken systemen. Tel daarbij de regelmatige overleggen met de stakeholders en projectmanagers bij op en je hebt zo’n beetje alle disciplines binnen een IT organisatie gehad bij je werkzaamheden als performance tester.
Om maar even aan te geven hoe divers het vakgebied performancetesten daadwerkelijk is. Heb je als jonge IT’er de ambitie om volop de techniek in te duiken, of is het je ambitie om een managersfunctie te bekleden in de toekomst? Een aantal jaren in dit vakgebied bezorgt je een goed gevulde gereedschapskist, zodat je later weet waar je over praat.
Cruijff
Johan Cruijff had het als speler in het verleden aan de stok met de directie van Ajax en zei hier later over: “Die mensen moeten zich bemoeien met de dingen waar ze verstand van hebben en niet met het voetbal”. En ik garandeer dat je met deze basis WEL weet waar je over praat!
- Auteur: Jos Esten